رفتارهای خودشکن تحصیلی
نوجوانان اغلب به‌علت بلوغ هورمونی و شناختی و مواجهه شدن با شبکه‌های اجتماعی وسیع‌تر، در تجربیات هیجانی و احساسی خود افزایشی را احساس میکنند. عوامل متعددی از جمله تیپ‌های مختلف شخصیتی، انزوا و تنهایی، کمبود محبت، نظام خانوادگی آشفته و نداشتن احساس شادکامی در نوجوانان باعث شده است تا این گروه از خانواده‌ها فاصله بگیرند و به بزهکاری و رفتارهای پرخاشگرانه و هنجارشکنانه روی آورند (کوکب[1] و همکاران، 2020). در همه جوامع شیوه‌ی رفتار کودکان و نوجوانان از دغدغه‌های اساسی نظام تعلیم و تربیت و خانواده‌ها می‌باشد. کودکان و نوجوانان در دوره‌های حساس رشد خود، گاهی دچار مشکلات رفتاری شده و به کمک نیاز دارند. شایع‌ترین مشکلی که در افراد با اختلالات رفتاری در مدرسه و مراکز آموزشی دیده می‌شود، مسائلی نظیر پرخاشگری است. در واقع یکی از متغیرهای مهم و اساسی در زمینه مسائل مربوط به پرخاشگری، وجود رفتارهای خودشکن تحصیلی در بعضی از دانشآموزان می‌باشد. پژوهش‌ها نشان داده‌اند که تعداد زیادی از دانشآموزان درگیر رفتارهای خودشکن هستند و این تعداد در حال افزایش می‌باشد. بنابراین، با توجه به اینکه رفتارهای خودشکن یکی از مهم‌ترین مشکلات آموزشی است؛ تعداد زیادی از فراگیران با شیوع بالای ۵۰ درصد را به خود درگیر کرده است (لفگرن[2] و همکاران، 2021).
افراد دارای رفتارهای خودشکن، درگیر رفتارهایی مانند خودآزاری، اعتیاد و رفتارهای جنسی پرخطر می‌شوند (رن[3] و همکاران، 2018). معمولاً رفتار خودشکن به‌عنوان یک رفتار معمول و پرهزینه شناخته می‌شود و به اعمالی گفته می‌شود که فرد به‌صورت آگاهانه و از روی عمد انجام می‌دهد که در نهایت منجر به شکست یا آسیب به خود فرد شده و بر بهزیستی وی اثری منفی می‌گذارد. افرادی که این اعمال را انجام می‌دهند، دائماً به دنبال پیامدهای مثبت هستند؛ در حالی که توجه زیاد به پیامدهای مثبت در طولانی‌مدت پیامدهای منفی را برای آنان به همراه خواهد داشت. مطالعات فراوانی تأثیر رفتارهای خودشکن را در محیط‌های گوناگون بررسی کرده و مورد ارزیابی قرار داده‌اند (مرکر[4]، ۲۰۲۰). پژوهشگران رفتارهای خودشکن چون اهمال‌کاری، خودناتوان‌سازی، افزایش تعهد، ارزیابی‌های نادرست و نامعتبر از خود و ناتوانی در به تأخیر انداختن پاداش‌ها را به نقص در خودتنظیمی معرفی کرده‌اند؛ یعنی فرد نمی‌تواند با توجه به معیارهای خودش افکار، هیجانات و عواطف خود را کنترل کند. این رفتارها نه تنها موجب مشکلات تحصیلی می‌شوند بلکه پیامدهای روان‌شناختی نظیر اضطراب، استرس و افسردگی را به دنبال دارند. رفتارهای خودشکن در آغاز به‌عنوان وسیله‌ای برای مقابله یا کنار آمدن استفاده می‌شود اما بعد از مدتی سریعاً به یک عادت تبدیل می‌شود. این رفتارها در کوتاه‌مدت مزایای زیادی چون کسب شادی، لذت و افزایش اعتماد به نفس را دارد (هن[5]، 2020). وجود این رفتارها در مدارس میتواند جو مدرسه و کلاس درس را تحتالشعاع خود قرار دهد. در این میان ادراک دانشآموز از مجیط مدرسه میتواند در کاهش این رفتارها تاثیرگذار باشد. ادراک از فعالیتهای مدرسهای یا کلاسی شامل دامنه گستردهای از فرآیندها، نگرشها و باورها شامل ادراک کنترل، حمایت خودمختاری و انتخاب و لذت است. محیط مدرسه از حوزههای مهم زندگی دانشآموزان به شمار میآید که دانشآموزان مدت زمان زیادی را در آن سپری میکنند (لی[6] و همکاران، 2021). در واقع محیط مدرسه ...
[1] Kaukab
[2] Lefgren
[3] Renn
[4] Mercer
[5] Han
[6] Lee
